Contacting & contracting bij Karel de Grote-Hogeschool
Voor mijn eerste stage ervaring als A&O psycholoog, heb ik als observator veel geleerd door wat ik Pascal Van Loo heb zien doen.
Deze zomer kreeg Pasas een interessant project vanuit Karel de Grote-Hogeschool. Hierbij heeft Pascal een training-inspiratiesessie gegeven voor 33 collega adviseurs. Mooi gewerkt vanuit parallel proces met hen rond de fundamenten van een adviesrelatie: contact en contract. Vanuit de structuur van de organisatie – het zogenoemde organigram – hebben we voor ogen gekregen op welke manier iedereen gepositioneerd is ten opzichte van elkaar. Na een leuke kennismaking buiten kwam er een meta-interventie aan te pas – Say what? In 1 woord gaat het over vertragen. In 4 woorden hier-en-nu benoemen. Afstand nemen van de groep is hier een cruciaal gegeven, waarbij je gaat verduidelijken wat er in de groep (vaak onbewust) aan het gebeuren is. Als facilitator ben je dan een soort adelaar die boven de groep rondcirkelt.
Wat heeft Pascal dan precies gedaan in deze meta-interventie? Hierbij was de opdracht als volgt: “Verbeeld je ideale adviesdag? Binnen een uur beginnen we terug”. Doordat de groep vrij gelaten werd in hun doen en laten, waren enkel twee groepen stipt op tijd terug. Op dat moment heeft Pascal de beslissing genomen om dit tot een leermoment om te vormen door reeds te starten met de aanwezige groepen. Deze ondernomen actie werd niet door iedereen even goed ontvangen, met zelfs beledigde gevoelens tot gevolg. ‘Wat gebeurt er, waarom doet hij dat, …?” waren de meest voorkomende reacties. Het gaat om een vertaalslag van wat op dat moment speelt, in dit geval op tijd komen en zich aan het contract houden. Door deze meta-interventie werken we op een dubbele laag, Argyris zou dit “double loop learning” noemen. In essentie leert de groep zo meer door dieper op de oorzaak van de huidige situatie in te gaan. Je hebt op dit moment als groep geleerd zelfsturend te zijn, je geeft met deze ervaring de groep veel meer terug. Als expert wil je kennis overbrengen, maar de vraag zit hem in “Hoe breng je dit over?”.
Na deze meta-interventie heeft Pascal de groep creatief aan het werk gezet. Hierbij moesten ze hun ‘ideale’ adviesman voorstellen aan de hand van een theater werkvorm. Deze voorstellingen hebben de groepssfeer zeker en vast in de positieve richting gestuurd. Na een heerlijke maaltijd – met pannenkoeken als dessert – zijn we in een cirkel gaan staan met de bedoeling tot een moment van reflectie. Het openlijk terugblikken op de voormiddag heeft veel losgemaakt. Er was zelfs een kleine chaos, misschien zelfs onwennigheid waar te nemen. De rest van de namiddag had een verrassende wending in petto. Zo werd de vooropgestelde planning aangepast op basis van de verwachtingen en interesses van de groep. Cases bespreken, een rollenspel spelen en het verder uitdiepen van kennis in verband met contact en contract vulden de namiddag verder op. Het flexibel omgaan met de planning werd zeker en vast geapprecieerd door de hele groep. De dag werd afgesloten met een reflectie waarin vooral de goede groepssfeer en vlotte medewerking aan bod kwamen. Eveneens niet te vergeten is alles wat ze, zowel bewust als onbewust, geleerd hebben deze dag. De dag werd afgesloten met een quote van de leidinggevende opdrachtgever die veel mensen nog tot nadenken zullen zetten: “Het is belangrijk dat we terugblikken op momenten die vandaag nutteloos leken. Uit deze momenten ga je nog het meeste leren en zullen het meest waardevol zijn!”
Van deze eerste echte praktijkervaring als inhoudelijk assistent Arbeidspsycholoog, zal mij bijblijven dat je als adviseur een soort paard van Troje wil creëren, waarbij kennis wordt opgenomen zonder dat de groep zich daarvan bewust is. Kortom, het was een zeer leerrijke ervaring.
Nathalie van Hees
Inhoudelijk Assistent Pasas
